طراحی باغ شفابخش چند کارکردی با محوریت باغبانی درمانی - محوطه داخلی و فضای اطراف بیمارستان چمران اصفهان

نقش موثر مناظر‌درمانی و محیط‌های طبیعی در آرامش‌بخشی به بیماران و کاهش استرس‌ها و فشارهای شهرنشینی بر کسی پوشیده نیست. در این طرح تلاش شد تا با ادغام عناصر باغ‌‌‌های شفا‌بخش، محوطه‌های باغبانی درمانی و باغ‌های ایرانی، اصول و معیارهای طراحی شفابخش در مراکز درمانی استخراج گردد. با توجه به این که در اصول طراحی باغ‌های ایرانی به تحریک حواس پنجگانه کاربران، سادگی، آرمش، لذت بصری و غیره توجه ویژه شده است، تلفیق این اصول با اصول طراحی محوطه‌های شفابخش به همراه کاربرد کاشت گیاهان، فضایی را به وجود می‌آورد تا بیماران و کارکنان مراکز درمانی (نمونه موردی بیمارستان و مرکز قلب چمران اصفهان) همچنین شهروندان بتوانند به آرامش و تندرستی دست یابند. بیمارستان و مرکز قلب چمران در شرق اصفهان و در جوار رودخانه زاینده‌رود واقع شده است، فضای اطراف این بیمارستان در حال حاضر به دلیل مداخلات انسانی با مشکلات زیست محیطی و ناهنجاری‌های اجتماعی دست به گریبان است از این رو در این پژوهش تلاش شده است تا فضایی مناسب و همسو با اهداف درمانی در این محوطه‌ی 11 هکتاری طراحی شود. در این طرح فضای موجود به دلیل محدودیت‌های ورود و خروج محوطه درمانی به دو قسمت داخل و خارج بیمارستان تقسیم‌بندی گردید و در ادامه طراحی هر کدام از این قسمت‌ها به صورت مجزا انجام شد. طراحی محوطه داخلی بیمارستان با سه رویکرد صورت پذیرفت به نحوی که بخشی با رویکرد باغ شفابخش طراحی گردید، قسمت دیگر با رویکرد محوطه باغبانی‌درمانی و باغ ایرانی طراحی شد و بخشی نیز که دید از پنجره اتاق‌های بیماران را شامل می‌شود با رویکرد ایجاد فضاهای شفابخش بصری طراحی گردید. در قسمت خارج بیمارستان نیز تلاش شد تا فضاهای شفابخش و محوطه‌های باغبانی‌درمانی با تاکید بر اصول باغ ایرانی به ویژه استفاده از حرکت مسقیم آب، قرار گیری کوشک در وسط و استفاده از نظام کاشت گیاهی باغ‌های ایرانی و همچنین گیاهان بومی منطقه طراحی گردد. هدف از طراحی محوطه‌های باغبانی درمانی در این محوطه درگیر کردن بیماران با مراحل کاشت و رشد گیاهان است که طبق پژوهش‌های صورت گرفته پیشین موجب تسریع در روند درمان آنان می‌شود. به نظر می‌آید فضاهای طراحی شده با تجمیع خصوصیات آرامش بخشی، عدم سردرگمی، غنای حسی و غیره موجب کاهش استرس‌ها و فشارهای روحی، افزایش تعاملات اجتماعي، افزایش امید به زندگی همچنین بهبودی و شفابخشی در کاربران شود.